niedziela, 8 października 2023

OD SUMA DO TAMARYNY

 

   Inspiracją dla tego postu był teleturniej „Familiada”, który obok „Va banque” oglądam z przyjemnością, bo zawsze czegoś ciekawego można się dowiedzieć. W jednym z odcinków, w finale padło pytanie: ”coś z wąsami”. Okazało się, że najwięcej punktów uzyskała odpowiedź „sum”, ale żaden z pytanych nie odpowiedział w ten sposób.

Zaczynając od suma, wynotowałam wszystkie znajdujące się w „Słowniku języka polskiego” słowa. Niby nie są to wyrazy trudne, ale czy każdy potrafiłby podać ich właściwą definicję?



SUM-(Silurus),ryba drapieżna z rodziny o tej samej nazwie. O nagim ciele i płaskiej głowie, z dużym otworem gębowym i charakterystycznymi wąsami. Występuje w wielu gatunkach w mulistych, zarośnietych,  słodkich wodach Euroazji( w Polsce jeden gatunek).


SUMA

1.wynik dodawania.

2.zbior pewnej ilości rzeczy.

3.pewna ilość pieniędzy, kwota.

4.w kościele katolickim, główna, uroczysta msza śpiewana, z kazaniem, odprawiana w niedziele i święta.

SUMKA -zdrobnienie od wyrazu suma(zazwyczaj w zn. 2)

SUMOWAĆ dodawać, zliczać, podliczać



SUMAK 

1.zwany także suhakiem(Saiga tatarica),zwierzę z rodziny krętorogich, zaliczane do antylop. O żółtawoszarej sierści, dużej głowie, silnie wydętym nosie. Zamieszkuje w małych stadach stepy i półpustynie środkowej Azji i regionu podkaukaskiego.

2.rodzaj roślin należących do rodziny nanerczowatych. Obejmuje 54 gatunki, większość występuje w Ameryce Północnej, jeden rośnie w Himalajach, sześć w Azji wschodniej, jeden(sumak garbarski -Rhus coriaria)występuje w Azji południowo-zachodniej i w basenie Morza Śródziemnego).W Polsce uprawiany jest sumak octowy-Rhus typhina. Ze względu na wysoką zawartość tanin roślina wykorzystywana jest w garbarstwie. Szereg gatunków wykorzystywanych jest leczniczo i do wyrobu napojów. Pędy Rhus trilobata były wykorzystywane w pleciątkarstwie.(definicja została zaczerpnięta z internetu).



SUMATOR -(w cybernetyce), urządzenie w części centralnej maszyny cyfrowej, przeznaczone do wykonywania operacji sumowania i odejmowania danych.

2.(pot.) podręczna biurowa maszyna do dodawania i odejmowania

SUMIENIE- właściwość psychiczna, zdolność pozwalająca odpowiednio ocenić własne postępowanie jako zgodne lub niezgodne z przyjętymi normami etycznymi; świadomość odpowiedzialności moralnej za swoje czyny, postępowanie.

SUMIENNOŚĆ- skrupulatne wywiązywanie się z podjętych obowiązków i zobowiązań; skrupulatność, rzetelność.

SUMIENNY- postępujący zgodnie z sumieniem, skrupulatnie wywiązujący się ze swoich obowiązków, zobowiązań; wykonywany dokładnie, solidnie, rzetelnie.

SUMPT- (przestarzale)nakład pieniężny, koszt, wydatek. Dziś tylko w wyrażeniu ”własnym sumptem” czyli na własny koszt, własnymi środkami.

W SUMIE- ujmując rzecz ogólnie, podsumowując; na ogół.

SUMARYCZNY- zawierający, podsumowujący ogół wiadomości o czymś; skrócony, ogólny.

SUMIASTY -”taki jak u suma” tylko w wyrażeniu: sumiaste wąsy; „długie bujne wąsy”.

tamaryna sumiasta


Miałabym kłopoty ze zdefiniowaniem SUMAKA, bo choć wyraz był mi znany, to nie opisałabym zwierzęcia, a o roślinie nie miałam pojęcia. Natomiast bardzo podoba mi się słowo SUMPT, chociaż dzisiaj rzadko używane i to raczej przez starsze pokolenia.